Jaskinie morskie pełne plastikowych śmieci. To zagrożenie dla mniszki śródziemnomorskiej

wczoraj, 08:29

Po raz kolejny okazuje się, że w stwierdzeniu, że ludzie zanieczyścili odpadami całą planetę, nie ma przesady. Naukowcy z Izraela i Cypru poinformowali, że znaleźli śmieci w każdej badanej jaskini morskiej. Uczeni przeprowadzili analizy w 23 jaskiniach u wybrzeży Cypru i znaleźli ponad 24 000 odpadków o łącznej masie 176 kg. Najpowszechniej występowały wśród nich tworzywa sztuczne, stanowiące 66% śmieci. Odkrycie nie tylko wskazuje na znaczne zanieczyszczenie kolejnego ekosystemu, ale jest też o tyle niepokojące, że jaskinie są schronieniem zagrożonej mniszki śródziemnomorskiej.



Systemy AI emitują tyle CO2 co Nowy Jork, a ich zużycie wody sięga 9% zużycia całej Polski

19 grudnia 2025, 18:17

Od czasu upublicznienia systemu ChatGPT pod koniec 2022 roku jesteśmy świadkami niezwykłej popularności i rosnącego zapotrzebowania na systemy sztucznej inteligencji. Już w 2024 roku Międzynarodowa Agencja Energii szacowała, że systemy AI odpowiadają za 15% zapotrzebowania centrów bazodanowych na energię (z wyłączeniem systemów do kopania kryptowalut). Jednocześnie IEA oceniała, że systemy bazodanowe na całym świecie zużywają 182 milionów ton CO2 i 560 miliardów litrów wody. Są to jednak szacunki bardzo niedokładne.


Prywatne osoby dadzą miliard dolarów na budowę przyszłego akceleratora w CERN-ie

19 grudnia 2025, 11:02

Prywatni darczyńcy – osoby indywidualne i fundacje – zgodzili się wesprzeć finansowo budowę Future Circular Collider w CERN-ie. To pierwszy przypadek w historii, by prywatne osoby wsparły flagowy projekt CERN-u. I to jaką kwotą! Breakthrough Prize Foundation, The Eric and Wendy Schmidt Fund for Strategic Innovation, John Elkann, Xiavier Niel i inni zadeklarowali przekazanie 860 milionów euro (1 miliard USD) na stworzenie FCC.


Mniej mediów społecznościowych to lepsze zdrowie psychiczne

19 grudnia 2025, 08:55

Odstawienie mediów społecznościowych poprawia zdrowie psychiczne. Naukowcy z Wydziału Psychiatrii Beth Israel Deaconess Medical Center w Bostonie (USA) i Wydziału Psychologii University of Bath (Wielka Brytania) zauważyli, że wystarczył tydzień bez mediów społecznościowych, by u badanych przez nich osób w wieku 18–24 lat doszło do znaczącej poprawy dobrostanu psychicznego. A to zaledwie pierwsza część większych badań, informuje ich główny autor profesor John Torous z Harvard Medical School i Beth Israel Deaconess Medical Center.


CERN zapisał 1 eksabajt danych z LHC. Gdyby to był film, oglądalibyśmy go przez 50 tys. lat

18 grudnia 2025, 15:32

Ilość danych zebranych podczas eksperymentów prowadzonych w Wielkim Zderzaczu Hadronów przekroczyła 1 eksabajt. A trzeba przy tym pamiętać, że nie wszystkie informacje są zapisywane. Podczas pracy akceleratora co sekundę zderzane są miliardy protonów. Zderzenia te niosą ze sobą gigantyczną ilość informacji. Najpierw są one przepuszczane przez specjalny filtr, który usuwa z nich zdecydowaną większość. Zapisywana jest niewielka część z nich. I to te dane są później analizowane, dzięki nim dowiadujemy się o kolejnych odkryciach.


Uczeni odkryli 5 czynników genetycznych wspólnych dla 14 różnych zaburzeń psychicznych

18 grudnia 2025, 08:55

Różne zaburzenia psychiatryczne mogą mieć ze sobą więcej wspólnego z biologicznego punktu widzenia, niż wcześniej sądzono. Naukowcy z University of Colorado Boulder, Harvard University i Mass General Bringham przyjrzeli się DNA ponad miliona osób, które cierpiały na co najmniej jedną z 14 chorób psychicznych. Grupę kontrolną stanowiło 5 milionów zdrowych osób. Naukowcy odkryli że zaledwie 5 czynników genetycznych, na które składało się 238 wariantów genów, odpowiadało za większość różnic genetycznych pomiędzy osobami chorymi a zdrowymi.


Zagadka długiego COVID-u. Jego przyczyną nie jest koronawirus, a współistniejące infekcje?

16 grudnia 2025, 08:19

Długi COVID to jedna z zagadkowych pozostałości po pandemii COVID-19. Na całym świecie miliony osób, które przeszły infekcję SARS-CoV-2, przez wiele miesięcy i lat zmagają się z mgłą mózgową, zmęczeniem, brakiem kondycji, skróceniem oddechu i innymi objawami, których obecność trudno wytłumaczyć. Grupa mikrobiologów zaproponowała na łamach eLife rozwiązanie tej zagadki. Zdaniem naukowców, za długi COVID odpowiedzialne są infekcje istniejące przez zachorowaniem na COVID lub nabyte w czasie zachorowania.


Dieta roślinna nie zawsze jest zdrowa

15 grudnia 2025, 16:19

Liczne badania od dekad pokazują, że dieta oparta na roślinach wiąże się z mniejszym ryzykiem zapadnięcia na choroby układu krążenia. Jednak badacze z francuskiego Narodowego Instytutu Badań nad Rolnictwem, Żywnością i Środowiskiem, postanowili zerwać z tradycyjnym podziałem diet na bazującą na produktach roślinnych lub zwierzęcych i wzięli pod uwagę wartość odżywczą diet oraz stopień przetworzenia żywności. Uzyskane przez nich wyniki powinny być ostrzeżeniem dla osób przekonanych, że dbają o zdrowie tylko dlatego, iż podstawę ich diety stanowią produkty roślinne.


Odcisk palca na starożytnej łodzi. Napastnicy sprzed 2400 lat pochodzili z wybrzeży Bałtyku?

15 grudnia 2025, 09:07

W III wieku przed naszą erą doszło do ataku na wyspę Als u wybrzeży dzisiejszej Danii. Napastnicy przypłynęli na nie więcej niż czterech łodziach. Atak się nie powiódł. A wiemy to stąd, że obrońcy na Als – by podziękować bogom za zwycięstwo – zatopili w bagnie jedną z łodzi wraz ze zdobytą bronią. W latach 80. XIX wieku ludzie pracujący przy pozyskiwaniu torfu w Hjortspring Mose znaleźli starożytną łódź. Została ona wydobyta w latach 20. XX wieku i jest obecnie znana jako łódź z Hjortspring. To jedyna zachowana w Skandynawii starożytna łódź klepkowa szyta. Przy tym wyjątkowo dobrze zachowania. Teraz zaś naukowcy znaleźli coś jeszcze – odcisk palca jednego z jej użytkowników i odkryli, skąd pochodzili napastnicy.


W LHC temperatury są 100 000 razy wyższe niż w Słońcu. Jak lekkie jądra mogą to przetrwać?

12 grudnia 2025, 10:58

Podczas kolizji w Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) pojawiają się temperatury ponad 100 000 razy wyższe niż wewnątrz Słońca. Jednak w jakiś sposób lekkie jądra atomowe i odpowiadające im antyjądra wyłaniają się z tych kolizji nienaruszone, mimo że siły utrzymujące jądra powinny ulec osłabieniu i lekkie jądra powinny rozpaść się w znacznie niższych temperaturach. Fizycy od dekad zastanawiali się, jak to możliwe. Prowadzony w CERN-ie i będący częścią LHC eksperyment ALICE dostarczył właśnie pierwszych eksperymentalnych dowodów pozwalających opisać, jak to jest możliwe.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy